De digitale transformatie van GGZ inGeest
Een interview met Eric Damoiseaux en Els Dozeman
Cliënten passende zorg bieden, zodat zij (weer) naar vermogen kunnen meedoen in de samenleving. Dáár draait het om, dat is wat ons iedere dag weer motiveert. Maar de groeiende vraag naar zorg in combinatie met de toenemende krapte op de arbeidsmarkt creëert een steeds grotere kloof tussen vraag en aanbod. Om zorg toegankelijk te houden, staat digitalisering hoog op onze agenda voor 2024. Digitalisering heeft ook een prominente plek in het Integraal Zorgakkoord (IZA). De recente goedkeuring van onze digitaliseringsplannen door zorgverzekeraars Zilveren Kruis en CZ is een logisch vervolg op deze inspanningen en zal een sterke impuls geven aan het gebruik van digitale middelen.
Waarom is digitalisering belangrijk? Wat levert het cliënten en behandelaars op? Maar ook; hoe werken we samen met de zorgverzekeraars? Lees meer over de digitale transformatie van GGZ inGeest in een interview met Eric Damoiseaux, Directeur Strategie & Beleid en Els Dozeman, verpleegkundig specialist en senior onderzoeker.
Waarom is digitalisering belangrijk voor GGZ inGeest?
Eric: “Ik vind het belangrijk om te benadrukken dat digitalisering voor ons geen doel op zich is. Mits gericht ingezet, kan het wél een stevige bijdrage leveren aan de kwaliteit en toegankelijkheid van onze zorg en het verlichten van de werkdruk van onze behandelaars. Dit sluit aan bij de beweging die wij als organisatie hebben ingezet, zoals beschreven in ons nieuwe verhaal. Door de inzet van digitale middelen dragen we niet alleen bij aan passende zorg, maar kan er ook meer zorg worden geleverd met hetzelfde aantal medewerkers. Dit draagt ook bij aan een belangrijke doelstelling van het IZA om door middel van digitale middelen 6% behandelcapaciteit vrij te spelen.
Ook in onze externe samenwerkingen speelt digitalisering een belangrijke rol. Het wordt steeds belangrijker om op regionaal niveau samen te werken. Ook dit wordt door het IZA bekrachtigd. Effectieve samenwerking vereist een digitale infrastructuur die het veilig en efficiënt delen van gegevens over cliënten, aanbod, capaciteit en wachttijden – om maar een paar voorbeelden te noemen – ondersteunt.”
Welke resultaten heb je voor ogen?
Eric: “Onze transformatie is gericht op twee fronten: digitalisering van zorglogistieke processen en digitalisering van onze zorg. De komende periode nemen wij ons zorgportfolio onder de loep. Daarin bekijken we per specialisme wat bewezen digitale interventies zijn en hoe deze passen in ons zorgaanbod. Ons doel is om toe te werken naar een eenduidig hybride zorgportfolio voor de hele organisatie. De focus ligt op preventie en zelfhulp aan ‘de voorkant’, zowel vóór als tijdens het wachten op behandeling. Belangrijk is ook dat we de systemen zó inrichten dat modules gemakkelijk toegankelijk zijn voor zowel cliënten als behandelaars.”
En wat bedoel je met de ‘zorglogistieke processen’?
Eric: “Hier gaat het om onze interne werkprocessen waar professionals mee te maken hebben. Denk bijvoorbeeld aan het intakeproces, het plannen van behandelsessies of interne doorverwijzingen. Neem intakes als voorbeeld. Binnen onze poliklinieken werken wij toe naar een generalistische intake voor een deel van onze behandelingen in plaats van een intake per zorglijn. Hierdoor komen cliënten direct op de juiste plek terecht. Dat draagt bij aan het verminderen van wachtlijsten, minder (onnodige) overplaatsingen en draagt ook bij aan de IZA doelstelling van de ‘juiste zorg op de juiste plek’.
Het brede doel is om de administratieve lasten van behandelaars te verlichten zodat er meer tijd ontstaat voor contact tussen cliënt en behandelaar. We creëren een digitale ‘schil’ om onze systemen heen zodat onze behandelaars en ondersteunende collega’s hun werk kunnen uitvoeren vanuit een eenvoudige en overzichtelijke interface. Waar mogelijk automatiseren en robotiseren we tijdrovende taken. Dit vergroot gemak, vermindert de administratieve lasten en verkleint de foutgevoeligheid. Ook zorgt dit ervoor dat wij actuele informatie kunnen ontsluiten over wachtlijsten en hierop kunnen sturen. Dat is een cruciale stap om te zorgen dat onze organisatie klaar is voor alle regionale samenwerkingen die vanuit het IZA worden vormgegeven.”
Wat levert het cliënten op?
Els: “Inzet van digitale toepassingen zorgt ervoor dat we meer cliënten kunnen helpen. Dat resulteert in kortere wachttijden en zorgt ervoor dat collega’s minder druk voelen van de oplopende wachtlijsten. Maar ook gemak en toegankelijkheid nemen toe. Cliënten hebben toegang tot veel meer ondersteuning en zelfhulpmiddelen waardoor ze meer regie hebben over hun eigen herstel. Maar het zit ook in praktische zaken zoals het verminderen van reistijd, het vermijden van wachttijden in wachtkamers, het eenvoudig contact leggen met behandelaars en de mogelijkheid om oefeningen in eigen tijd te herhalen. Dit kan gevoelens van afhankelijkheid en machteloosheid verminderen en de kwaliteit van de behandeling verbeteren. Zelfs cliënten met minder ervaring met digitale technologie kunnen vaak profiteren van bepaalde aspecten, zoals lotgenotencontact of beeldbellen.”
Wat zijn de voordelen van digitale zorg voor onze behandelaars?
Els: “Voor behandelaars neemt het gemak toe. Er is meer overzicht op waar een cliënt zich bevindt, wat er moet gebeuren, wie wat moet oppakken, etc. Ook zorgt digitalisering voor minder fouten en handmatig werk. Dit maakt dat interne samenwerking makkelijker en er meer tijd beschikbaar is voor contact met cliënten. Behandelaars ervaren ook meer werkplezier door digitalisering, omdat ze op een moderne en makkelijke manier contact kunnen hebben met cliënten. Maar ook omdat ze vanuit bewezen effectieve interventies meer impact kunnen hebben op het herstel.”
Zijn er ook uitdagingen?
Eric: “De uitdaging ligt altijd bij de implementatie. Deze transformatie vraagt veel van onze collega’s. Of het nu gaat om het leren werken met nieuwe systemen of het integreren van nieuwe digitale interventies in hun behandelingen; het is soms flink wennen en het kost tijd. Tijd die behandelaars vaak niet hebben.”
Els: “Eens! Een belangrijke uitdaging is het bieden van voldoende tijd en ruimte aan behandelaars om zich de nieuwe manier van werken eigen te maken. Hoewel behandelaars vaak nieuwsgierig en enthousiast zijn over digitale innovaties, ervaren ze soms drempels bij het daadwerkelijk toepassen ervan in behandelingen. Het is belangrijk dat ze zich veilig voelen om te experimenteren en vertrouwen hebben in hun vaardigheden.”
Eric: “Dat is ook een reden dat veel nieuwe initiatieven in de zorg sterven in schoonheid: er ligt een mooi plan, maar er wordt te weinig rekening gehouden met wat het vraagt van medewerkers. Er wordt onvoldoende ondersteuning en tijd geboden. Dat pogen wij anders te doen. Door kortcyclisch te werken en deelresultaten echt af te ronden, werken we in kleine stapjes toe naar een totaal werkend systeem.”
Wat is de rol van zorgverzekeraars zoals Zilveren Kruis en CZ in het ondersteunen van dit digitaliseringstraject?
Eric: “Samenwerking met zorgverzekeraars Zilveren Kruis en CZ is erg belangrijk. Niet alleen vanuit hun rol als financier maar juist vanuit het oogpunt van co-creatie. Verzekeraars hebben zicht op alle landelijke ontwikkelingen, kunnen kennis hierover met ons delen en met ons meedenken over wat effectief kan zijn binnen onze organisatie. Wij geloven er sterk in dat nieuwe innovaties altijd beter tot hun recht komen wanneer ze in nauwe samenwerking tot stand komen.”
Wat zijn de volgende stappen in deze digitale transformatie?
Els: “Onlangs hebben zorgverzekeraars Zilveren Kruis en CZ onze digitaliseringsplannen goedgekeurd. wij zullen het transformatieplan verder gaan uitwerken. Volgende stappen zijn onder meer het verbeteren van onze digitale middelen en systemen. Dat begint bij een scan op ons huidige aanbod. Ook richten we ons op training en ondersteuning aan collega’s om ze vertrouwd te maken met nieuwe technologieën, en het evalueren en aanpassen van onze processen om optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden van digitalisering. En zetten we de laatste stappen qua implementatie (en adoptie) van Clint, ons systeem voor workflowondersteuning dat bijdraagt aan betere in-, door- en uitstroom van cliënten. Vanuit daar kunnen we de planning van behandelingen optimaliseren en nieuwe processen implementeren. We zullen feedback van medewerkers en cliënten verzamelen om onze digitale oplossingen te verfijnen en aan te passen aan de behoeften van onze organisatie en van onze cliënten.”
